Ρίβερ – Μπόκα: Κι όμως κάποτε ήταν… «ένα»!

Γράφει ο Ηλίας Ζυματούρας

*Το κείμενο δημοσιεύτηκε το Σάββατο 10 Νοεμβρίου στην αθλητική εφημερίδα «Live Sport»

Η αντιπαλότητα και το μίσος που υπάρχει ανάμεσα στους ποδοσφαιρικούς «γίγαντες» της Αργεντινής (Μπόκα – Ρίβερ) έχουν περάσει εδώ και χρόνια τον Ατλαντικό κι έφτασαν στην… Ευρώπη (και όχι μόνο), αλλοιωμένα.

Ο αστικός μύθος αναφέρει ότι την Μπόκα την υποστηρίζουν οι φτωχοί και τη Ρίβερ οι πλούσιοι. Καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ας τα πάρουμε με τη σειρά…

Οι δύο σύλλογοι ιδρύθηκαν από ανθρώπους της ίδιας γειτονιάς, ενώ είχαν και την ίδια καταγωγή. Από Γενοβέζους μετανάστες. Στις δύο ομάδες (μετά το 1905, όταν δηλαδή ιδρύθηκε η Μπόκα) υπήρχαν αδέρφια, ξαδέρφια και φίλοι, οι οποίοι μοιράζονταν τα… πάντα στο στόμιο του ποταμού Ματάνζα, στην περιοχή La Boca (σ.σ. Boca σημαίνει… στόμιο), στα νότια του Μπουένος Άιρες. Η Ρίβερ Πλέιτ ιδρύθηκε πρώτη, το 1901, ύστερα από συγχώνευση της Σάντα Ρόζα και της Λα Ροσάλες. Αρχικά τη βάφτισαν Γιουβεντούδ Μποκένσε, δηλαδή νεολαία της Μπόκα! Όμως μετά την ίδρυση της Μπόκα (το 1905), ως Κλαμπ Ατλέτικο Μπόκα, στην… Μποκένσε πήραν απόφαση να αλλάξουν το όνομα της ομάδας τους σε Ρίβερ Πλέιτ, που σημαίνει «Ασημένιο Ποτάμι».

Όχι επειδή ξαφνικά οι ιδρυτές ανακάλυψαν τον ποταμό, αλλά γιατί ήθελαν «περίεργο» όνομα, με αγγλική απόχρωση, βλέπετε ήταν η μόδα της εποχής.
Κι εδώ αρχίζει η πρώτη «άτυπη» κόντρα. Στην Μπόκα… ζήλεψαν τα εγγλέζικα της Ρίβερ και πρόσθεσαν στο όνομά τους τη λέξη Juniors. Πριν συμπληρωθεί η πρώτη δεκαετία συνύπαρξης στο λιμάνι, οι πρώτοι που ένιωσαν την ανάγκη να «μετακομίσουν» ήταν οι παράγοντες της Ρίβερ Πλέιτ.

«Γουρούνια και… κότες»!

Αρχικά περιφέρονταν σε διάφορες γειτονιές του Μπουένος Άιρες (Σαραντί, Καμπαγίτο, Ρεκολέτα), το 1923 βρήκε «σπίτι» στο Παλέρμο και το 1938 χτίστηκε το πρώτο της γήπεδο στην περιοχή του Νούνιες (το «Μονουμεντάλ»), στην οποία παραμένει έως σήμερα… Μην μπερδεύεστε. Φτώχεια και λάσπη στο λιμάνι, όπου έδρευε η Μπόκα, η ίδια «εικόνα» και στο Νούνιες. Γι’ αυτό οι της… Ρίβερ αποκαλούσαν «γουρούνια» τους οπαδούς της Μπόκα κι εκείνοι στα μέσα της δεκαετίας του 1960 αποκαλούσαν τους φίλους της Ρίβερ «κότες». Οι παίκτες της Ρίβερ είχαν χάσει στη Χιλή το Λιμπερταδόρες από την Πενιαρόλ (σε μπαράζ) και στο πρώτο παιχνίδι εντός των συνόρων οι οπαδοί της Μπάνφιλντ τους… πέταξαν κότες στο γήπεδο για να τους πικάρουν. Άλλο που δεν ήθελαν οι φίλοι της Μπόκα!

Εννοείται ότι η μετακόμιση της Ρίβερ στο Νούνιες είχε ως αποτέλεσμα να προσελκύσει στο γήπεδο ποδοσφαιρόφιλους και της πλούσιας τάξης, όμως ποτέ αυτοί δεν ήταν η πλειοψηφία στις τάξεις των οπαδών της. «Μιγιονάριος» (εκατομμυριούχοι) είναι ένα από τα παρατσούκλια της Ρίβερ. Σε ολόκληρο τον πλανήτη στο άκουσμά του… «εκατομμυριούχοι», οι πάντες πίστεψαν ότι πρόκειται για ομάδα «πλούσια» ή «ομάδα των πλουσίων». Και αυτό είναι λάθος. Το «μιγιονάριος» προέκυψε το μακρινό 1931. Εκείνη τη χρονιά η Ρίβερ απέκτησε τον επιθετικό Κάρλος Μπαρούγιο Πεσέγιε (από την Σπορτίβο του Μπουένος Άιρες) έναντι 10.000 πέσος, δηλαδή 2.000.600 δολάρια. Κι επειδή ήταν η πρώτη ομάδα στην ιστορία του ποδοσφαίρου της Αργεντινής που δαπάνησε για παίκτη πάνω από 1.000.000 δολάρια, της… κόλλησαν των παρατσούκλι «μιγιονάριος». Λεπτομέρεια; Την επόμενη σεζόν και η Μπόκα έκανε… ρελάνς με μεταγραφές εκατομμυρίου.

Η πολιτική…

Η κόντρα των δύο ομάδων, τα πρώτα χρόνια, ήταν καθαρά ποδοσφαιρική. Με το πέρασμα των χρόνων όμως απέκτησε πολιτικό «χρώμα». Στην Αργεντινή οι πολιτικοί «ζουν» – «επιβιώνουν» από το ποδόσφαιρο. Με υποσχέσεις, «παροχές», κερδίζουν ψήφους, κυρίως από τους οργανωμένους οπαδούς των «μικρών» ομάδων και των συλλόγων της επαρχίας.

Στην Μπόκα πάντα δήλωναν σοσιαλιστές. Προς τα… δεξιά «κοιτούσαν» οι παράγοντες της Ρίβερ, που ακόμη δεν μπορούν να βγάλουν από πάνω τους τη ρετσινιά ότι ήταν υποστηρικτές της δικτατορίας. Όμως και η πολιτική αντιπαλότητα άρχισε να ξεχνιέται αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν ο σημερινός πρόεδρος της χώρας Μαουρίτσιο Μάκρι (γόνος ζάπλουτης οικογένειας) πήρε τα ηνία της Μπόκα… Ήταν ο πρώτος φιλελεύθερος, δεξιός, πρόεδρος της ομάδας του λιμανιού! Οι «αιώνιοι» αντίπαλοι της Αργεντινής, ως ποδοσφαιρικοί οργανισμοί είναι «δίδυμοι».

Ο «πόλεμος» (που φυσικά υπάρχει) στις γειτονιές του Μπουένος Άιρες έχει… πολιτικές ρίζες και καταλήγει στις διαφορές των «μπάρας μπράβας», δηλαδή των οργανωμένων οπαδών. Οι σύνδεσμοι κάνουν το… παιχνίδι, διατηρούν στα… κόκκινα την αντιπαλότητα και το «μίσος». Στόχος τους ένας και μοναδικός: να αποδείξουν σε όλους (ακόμη και στον κυβερνήτη) ότι είναι τα «αφεντικά» της πόλης. Όλοι τους φοβούνται, τους τρέμουν…

Αυτοί πραγματικά χτυπάνε το νταούλι και οι πάντες γύρω τους χορεύουν. Έχουν μεγάλη δύναμη, ελέγχουν χιλιάδες οπαδούς, ορδές… Το ίδιο συμβαίνει και στην επαρχία της Σάντα Φε (Κολόν – Ουνιόν), στο Ροζάριο (Νιούελς – Ροζάριο), στην Αβεγιανέδα (Ιντεπεντιέντε – Ρασίνγκ), στη Λα Πλάτα (Εστουδιάντες – Χιμνάσια)… Και όσο αυτό δεν αλλάζει, τόσο θα μεγαλώνει η λίστα των θλιβερών επεισοδίων και των νεκρών.

ΥΓ.: Ευχαριστώ από καρδιάς τον συνάδελφο Σταύρο Κολίλα, ο οποίος το 2009 με… έμαθε (με αμέτρητες ιστορίες) τι πραγματικά σημαίνει αργεντίνικο ποδόσφαιρο.

Τραγωδία με 71 νεκρούς!

*Ιούνιος 1968: Η μεγαλύτερη τραγωδία στο ποδόσφαιρο της Αργεντινής. Σκοτώθηκαν 71 οπαδοί (113 τραυματίες) στη θύρα 12 του «Μονουμεντάλ», έπειτα από αγώνα Ρίβερ – Μπόκα. Στην πλειοψηφία τους ήταν οπαδοί της Μπόκα. Ο αστικός… μύθος ανέφερε ότι η «δικτατορία εκδικήθηκε τους οπαδούς της Μπόκα, επειδή υποστήριζαν μαζικά τον πρώην πρόεδρο Περόν». Οι «χεϊνέσες» έλεγαν τότε ότι στον θάνατο τους οδήγησαν οι αστυνομικοί χτυπώντας τους με τα κλομπ, ενώ τα τουρνικέ της θύρας ήταν κλειστά.

*Απρίλιος του 1994: Φορτηγάκι που μετέφερε οπαδούς της Ρίβερ έπεσε σε ενέδρα. Εκτελέστηκαν δύο νεαροί. Ο 25χρονος Ανχελ Ντελγάδο και ο 19χρονος Ντάριο Βαγέχος. Ο εκτελεστής Χοσέ Μπαρίτα ήταν ένας από τους ηγέτες της «12» (οργανωμένοι της Μπόκα). Καταδικάστηκε σε… 913 χρόνια φυλάκιση. Οι ομοϊδεάτες του έγραφαν με κόκκινο χρώμα μπογιάς σε τοίχους τους Μπουένος Άιρες το… «2-2». Δηλαδή, χάσαμε το ντέρμπι 2-0, σας… σκοτώσαμε 2 οπαδούς, άρα… ισοπαλία. Απίστευτο…

*«Η μάχη του αιώνα», «αρχίζει ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος», «ο τελικός όλων των εποχών», ήταν μερικοί από τους τίτλους των εφημερίδων της Αργεντινής για τη σύγκρουση Μπόκα – Ρίβερ στον τελικό του Λιμπερταδόρες.

*Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 60% των κατοίκων δηλώνουν οπαδοί της Μπόκα, ανάμεσά τους υπολογίζονται χιλιάδες μετανάστες από τη Βολιβία, το Περού και την Παραγουάη…

*«Η ηττημένη του τελικού θα χρειαστεί 20 χρόνια για να… σηκώσει κεφάλι», δήλωσε με νόημα ο πρόεδρος της Αργεντινής, Μαουρίτσιο Μάκρι.